Iedere werknemer krijgt een wettelijk aantal vakantiedagen per jaar. Per jaar bouw je als werknemer vier keer het aantal uren op dat je (gemiddeld) per week werkt.

Wel moet je opletten dat je de wettelijke vakantiedagen op tijd opneemt. Wanneer een werknemer aan het einde van het jaar niet alle wettelijke vakantiedagen opneemt vóór 1 juli van het volgende jaar, kan dit meestal tot gevolg hebben dat de werknemer geen recht meer heeft op deze vakantiedagen.

Wanneer geen recht meer op vakantiedagen?

De opgebouwde vakantiedagen blijven niet onbeperkt geldig. Sinds de inwerktreding van artikel 7:640a BW (1 januari 2012) vervalt de aanspraak op vakantiedagen in principe zes maanden na de laatste dag van het kalenderjaar waarin de aanspraak is verworven. Echter, er bestaat een uitzondering op de situatie: wanneer de werknemer niet in staat was om zijn vakantiedagen op tijd op te nemen na de zes maanden van het nieuwe kalenderjaar. Bijvoorbeeld omdat je werkgever je dat door drukte op werk onmogelijk maakte of omdat je zo ziek was dat je geen vakantie kon opnemen. In deze uitzonderingsgevallen geldt een verjaringstermijn van vijf jaar (artikel 7:641 BW).

Let op: In je contract of cao kan staan dat de vervaltermijn wordt verlengd tot maximaal vijf jaar.  

Zorgplicht werkgever

Uit recente rechtspraak is gebleken dat deze uitzondering een dure grap kan worden voor de werkgever.

In deze zaak tussen een werkgever (advocatenkantoor) en een voormalig werknemer (advocaat) draait het om de vergoeding voor niet-opgenomen vakantiedagen tijdens het dienstverband. De werknemer beweert dat hij meer dan 200 niet-opgenomen vakantiedagen heeft opgebouwd tussen 2005 en 2020. De werkgever beroept zich op verval (artikel 7:640a BW) of verjaring (artikel 7:642 BW) van deze dagen.

De Kantonrechter van de Rechtbank Den Haag heeft geoordeeld dat de aanspraak op niet-genoten vakantiedagen ook na de periode van zes maanden alleen mogelijk is als  dit schriftelijk is vastgelegd in een overeenkomst; ook heeft hij geoordeeld  dateen werknemer na vijf jaren geen aanspraak meer maakt op niet-genoten vakantiedagen in verband met verjaring. Hierdoor had de werknemer slechts aanspraak op de niet-genoten vakantiedagen vanaf september 2020,  in dit geval  22 dagen.

De weknemer was het hier niet mee eens en is in hoger beroep gegaan – en niet tevergeefs!

Het gerechtshof heeft de beschikking van kantonrechter gedeetelijk vernietigd voor wat betreft de niet-genoten wettelijke vakantiedagen. De reden hiertoe is dat de werkgever niet heeft voldaan aan zijn “zorg- en informatieverplichting” zoals uiteengezet in het Max-Planck-arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU). Deze verplichtingen houden in dat de werkgever de werknemer:

•  moet aanmoedigen om zijn minimum vakantiedagen op te nemen,
• in staat moet stellen dit te doen, en
• moet informeren over het verlies van niet-opgenomen vakantiedagen aan het einde van een referentie- of overdrachtsperiode.

Als gevolg hiervan zijn, aldus het gerechtshof Den Haag, de niet-genoten wettelijke vakantiedagen niet vervallen en moet de verjaringstermijn, zoals vermeld in artikel 7:642 BW, buiten beschouwing worden gelaten.

Het gerechtshof acht het aannemelijk dat 186,50 vakantiedagen voor vergoeding in aanmerking komen en heeft een bedrag van € 62.604,32 bruto toegewezen als vergoeding voor deze opgebouwde maar niet-genoten vakantiedagen.

De werkgever was het daar niet mee eens en is in cassatie gegaan.

De werkgever probeert zijn positie in cassatie met het volgende betoog te redden: hij stelt dat het Max-Planck-arrest niet inhoudt dat als de werkgever niet voldoet aan de genoemde zorg- en informatieverplichtingen, de rechtsvordering genoemd in artikel 7:642 BW niet zou verjaren. Volgens de werkgever gaat het in het Max-Planck-arrest juist over verval en niet over verjaring van niet-opgenomen wettelijke vakantiedagen.

Dit is overigens een belangrijk een groot verschil: bij verjaring verjaart het recht om de vordering op te eisen na een bepaalde periode (maar je kan de vordering daarna bijvoorbeeld nog wel verrekenen). Bij verval, daarentegen, vervalt het recht om de vordering op te eisen. Technisch betekent dit dat een verjaringstermijn gestuit kan worden en een vervaltermijn niet. Met andere woorden: als een verjaringstermijn gestuit wordt, dan wordt de lopende verjaring afgebroken en een nieuwe termijn begint te lopen (extra tijd dus).

De Hoge Raad volgt de A-G en overweegt dat er geen twijfel kan bestaan dat de overwegingen van het HvJEU in het LB-arrest ook van toepassing zijn op een verjaringstermijn van vijf jaar. Daarom heeft het hof terecht artikel 7:642 BW buiten toepassing gelaten.

Dit geval laat zien hoe belangrijk het is voor werkgevers om hun werknemers aan te moedigen hun wettelijke vakantiedagen op te nemen, hen in staat te stellen dit te doen en hen te informeren over de gevolgen van het niet opnemen van deze dagen.

De werkgever heeft dus een zorgplicht om er op toe te zien dat werknemers hun vakantiedagen kunnen opnemen en op de hoogte zijn van de gevolgen van het niet opnemen van deze dagen.

Problemen voorkomen

Het is belangrijk dat werkgevers ervoor zorgen dat werknemers hun wettelijke vakantiedagen kunnen opnemen en op de hoogte zijn van de gevolgen van het niet opnemen van deze dagen. Als werkgever is het derhalve geen goed idee om stiekem af te wachten totdat de werknemer vergeten is zijn vakantiedagen op tijd op te nemen!  Dit kan tot  dure juridische geschillen leiden.

ACG International is gespecialiseerd in het bijstaan van zowel werkgevers als werknemers bij kwesties met betrekking tot vakantiedagen en andere arbeidsrechtelijke zaken en begrijpt dat het voor werkgevers erg complex kan zijn om de jurisprudentie bij te houden die de regels (dwingend) verfijnt omtrent vakantiedagen en de zorgplicht van werkgevers.

Edith Nordmann, de managing partner van ACG International, is een ervaren advocaat op het gebied van arbeidsrecht en kan praktisch en strategisch advies geven over vakantiedagen en de verplichtingen van werkgevers. Zij kan werkgevers helpen bij het beoordelen van wat er moet gebeuren om aan de wettelijke vereisten te voldoen en mogelijke claims te voorkomen. Vaak is de situatie na een eerste gesprek al duidelijk in kaart gebracht, zodat u weet waar u aan toe bent en wat u moet doen.

ACG International staat klaar om zowel werkgevers als werknemers te ondersteunen en te begeleiden bij vakantiedagenkwesties en andere arbeidsrechtelijke vraagstukken. Neem gerust contact met ons op.