De Digital Services Act (DSA) is Europese wetgeving die sinds augustus 2023 van kracht is voor de grote online platforms (Meta, X, Apple, Google, Booking.com, etc.) en vanaf 17 februari 2024 ook geldt voor alle andere platforms en aanbieders van online diensten, hoe klein die ook mogen zijn. Dit zorgt de afgelopen dagen voor opschudding.
Wat houdt deze Europese wetgeving voor u in en wat kunt u doen om aan de DSA te voldoen? In dit artikel wordt dit toegelicht en voor u samengevat.
Wat is de Digital Services Act?
De Digital Services Act (DSA) is een set Europese regels die sinds 16 november 2022 van kracht is. Deze regels gaan over de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van partijen in de online wereld, zoals internetaanbieders, hostingbedrijven, online platforms, zoekmachines en onlinemarktplaatsen.
De DSA moet bijdragen aan een veilige en betrouwbare online omgeving, waarin de rechten van alle afnemers van tussenhandeldiensten worden beschermd.
Maar niet alleen deze – voor de hand liggende – online diensten providers vallen onder de reikwijdte van de DSA, ook videoplatforms (Netflix, HBO e.a.) en online reis- en accommodatieplatforms en de tussenhandeldienstaanbieders moeten voldoen aan deze strenge wetgeving.
Deze strenge EU-verplichtingen hebben tot doel een veiligere digitale ruimte te creëren waarin de fundamentele rechten van gebruikers – de Europese consumenten – worden beschermd en een gelijk speelveld wordt gecreëerd voor Europese ondernemingen die niet de kracht en het economisch gewicht van de grote internetmultinationals zoals Amazon, Meta, Apple etc. hebben. De DSA regelt de verplichtingen die digitale dienstverleners hebben voor wat betreft hun rol als verbinder tussen enerzijds consumenten en aanbieders van goederen, diensten en content anderzijds.
De Europese Unie heeft met de DSA een duidelijk en strikt kader gecreëerd voor social media, zoekmachines en onlinemarktplaatsen. De DSA verzekert het bestrijden van illegale content, transparantie, gelijkheid en respect voor de basisrechten van de EU-burgers en ondernemingen.
De DSA is de poortwachter die de EU-burgerrechten zoals vrijheid van meningsuiting beschermt en illegale online activiteiten tegengaat.
De EU is van mening dat de zaken die in de offline wereld illegaal zijn, dat ook in de online wereld zijn. De DSA biedt de mogelijkheid om het online gebruik te controleren.
Wat betekent de DSA voor consumenten?
Bij deze B2C (business-to-consumer) relatie gaat het onder andere om connectiviteitsdiensten, online platforms en hostingproviders. Na invoering van de DSA zijn deze ondernemingen die online diensten aan consumenten aanbieden verplicht om openheid te bieden over de werking van hun platforms en met name over het gebruik van een algoritme waarmee zij het surfgedrag of informatievoorziening van de consumenten kunnen beïnvloeden.
De DSA maakt het voor de consumenten ook makkelijker om hun recht te halen wanneer dat nodig is.
Denk daarbij aan oplichting via een online marktplaats of het melden van illegale content.
Is de DSA ook van invloed op uw website of organisatie?
Zeker. Sinds 17 februari 2024 moeten alle online dienstaanbieders die online content van gebruikers doorgeven, opslaan of openbaar maken aan derden voldoen aan de DSA. Voor de kleine ondernemingen gelden minder regels dan voor de grote online platforms. Maar ook de kleine ondernemingen moeten voldoen aan de verplichtingen van de DSA.
Zo moet meer informatie opgevraagd worden van de gebruikers van de online diensten. Denk daarbij aan de KYC (Know Your Customer) verplichtingen, maar ook het op orde hebben van een klachtenproces en geschillenbeslechting en voorspelbaar handelen bij onder anderen het beperken van accounts van gebruikers.
DSA maakt het voor de consumenten makkelijker hun recht te halen. Daardoor zijn de aanbieders van online diensten verplicht naast het op de website vermelden van een contactpunt, klachtenproces en geschillenbeslechting ook de algemene voorwaarden vrij en gemakkelijk toegankelijk te maken voor de consumenten.
Welke gevolgen heeft het niet naleven van de DSA?
Het niet naleven van de nieuwe wetgeving kan resulteren in een boete van maximaal 6 procent van de wereldwijde jaaromzet.
De Europese Commissie is gestart met diverse onderzoeken naar de grote online platforms zoals Amazon en X (voorheen Twitter). De laatste is door de Europese Commissie zelfs op 12 juli 2024 op de vingers getikt vanwege de overtreding van de DSA en is op de hoogte gesteld van haar voorlopige standpunt dat X in strijd met de DSA handelt vanwege de misleiding van het ‘blauwe keurmerk’, het blauwe vinkje dat X aan ‘geverifieerde’ gebruikers – uiteraard tegen betaling – aanbiedt, de vereiste transparantie met betrekking tot de reclames en het niet verlenen van de toegang tot gegevens voor onderzoekers.
Transparantie en verantwoordingsplicht met betrekking tot inhoudsmoderatie en reclame vormen de kern van de DSA.
Veel Nederlandse ondernemingen voldoen nog niet aan de DSA
Uit een steekproef door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) onder 50 verschillende aanbieders van online diensten is gebleken dat het contactpunt voor afnemers (consumenten) niet altijd voldoet aan de eisen van de DSA. Ook is de informatie over inhoudsmoderatie niet goed vindbaar, of bevatten de algemene voorwaarden niet de informatie die de aanbieders wel moeten geven.
ACG International heeft de afgelopen tijd veel verzoeken gekregen om de algemene voorwaarden van (online) dienstaanbieders te controleren op juistheid en volledigheid.
De bevindingen van de ACM verbazen onze experts dan ook niet.
Veel ondernemers vergeten vaker de algemene voorwaarden of passen de algemene voorwaarden die zij online hebben gevonden ‘even snel’ aan. En dat terwijl juist deze voorwaarden hun onderneming dienen te behoeden voor problemen. Het Nederlands Burgerlijk Wetboek bevat een uitgebreide regeling voor algemene voorwaarden.
Indien de algemene voorwaarden niet juist en op maat gemaakt zijn voor uw onderneming, kunt u achteraf in problemen komen en grote financiële tegenslag ervaren.
Onze tip: Laat uw algemene voorwaarden door een specialist controleren op juistheid. Zo voorkomt u problemen achteraf.
Neem contact met ons op en vraag om een screening van uw algemene voorwaarden zodat u met gerust hart uw (online) diensten kunt blijven aanbieden.
