Na zeven jaar onderhandelen trok Zwitserland 26 mei jl. de stekker uit jarenlange inspanningen om een historische partnerschapsovereenkomst met de EU te ondertekenen. Wegens ‘substantiële verschillen op enkele sleutelaspecten’ heeft verder praten geen zin, aldus de Zwitsers.

Dit besluit van de Zwitserse Federale Raad betekent dat de lopende afspraken tussen beide partijen – een lappendeken van bilaterale verdragen waarvan sommige bijna 50 jaar oud zijn – niet ‘gemoderniseerd’ worden en zullen komen te vervallen. Dat zal grote gevolgen hebben voor onder andere de wederzijdse erkenning van medische apparatuur, nu de nieuwe Europese regels op 27 mei jl. zijn ingegaan en dus niet opgenomen zijn in de oude afspraken met de Zwitsers. Het gevolg daarvan is dat de Zwitserse certificaten niet langer erkend worden door de EU.

Mede gezien de Covid-pandemie is dit een slecht tijdstip om de onderhandelingen af te breken. Vanwege het vervallen van de erkenning van medische apparatuur zouden o.a. injectienaalden en beademingsapparatuur niet meer de grens met de EU over kunnen nu de certificaten niet meer langer erkend worden door de EU, met alle gevolgen van dien.

Daarnaast komen meer dan 120 bilaterale verdragen met betrekking tot handel ook in het geding. Deze verdragen geven de Zwitsers toegang tot de interne markt van de EU – hetgeen goed is voor 51% van de Zwitserse export alsmede voor 60% van hun import – maar ze verlenen ook de EU-burgers het recht in Zwitserland te werken. In ruil daarvoor neemt Zwitserland thans de EU- regels over.

Er staat dan ook veel op het spel: Zwitserland is de op drie na grootste handelspartner van de EU, terwijl Zwitserland meer handelt met de EU dan met wie dan ook.

De EU had de vele bilaterale verdragen met Zwitserland graag in een ‘raamwerkovereenkomst’ willen vastzetten, echter de Brexit had de besprekingen gecompliceerd, nu de harde onderhandelingspositie van de Commissie tegenover de Britse regering over kwesties als de bescherming van de interne markt van de EU betekende dat Brussel niet als flexibeler met de Zwitsers wilde worden gezien. En daar liep het spaak.

De Zwitsers eisten vrijstelling van drie onderdelen van de raamwerkovereenkomst: de Europese regels over staatssteun, de toegang van de EU-werkers tot het Zwitserse welzijnssysteem en bescherming van hogere Zwitserse lonen.

De Commissie heeft dergelijke uitzonderingen verworpen als ‘gewoonweg niet aanvaardbaar’, met het argument dat de “bevoorrechte toegang” van Zwitserland tot de EU-markt betekent dat het zich aan dezelfde regels moet houden als de lidstaten van het blok, derhalve vrije toegang tot elkaars arbeidsmarkt.

Omdat de Zwitserse regering verwacht dat de raamwerkovereenkomst voorgelegd zal moeten worden aan het Zwitserse volk en het deze in de huidige vorm niet zou accepteren, hebben de Zwitsers besloten de onderhandelingen te beëindigen omdat de noodzakelijke oplossingen niet konden worden bereikt. Maar de Zwitserse regering wil wel de politieke dialoog openhouden en in gesprek blijven met de EU over het ‘up-to-date’ houden van de bilaterale afspraken omdat dat in het belang is van zowel Zwitserland als de EU.

De weigering van de Commissie om – althans voorlopig – te onderhandelen over alternatieve deals met Zwitserland, betekent dat er in de nabije toekomst weinig reden is om een dergelijke vruchtbare samenwerking te verwachten.

Wat betekent dit voor de ondernemers die met Zwitserland handelen?

Doordat de onderhandelingen stukgelopen zijn, worden verstoringen in de economische verhoudingen onvermijdelijk.
Hoewel de vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Zwitserland uit 1972 ongewijzigd blijft door de afkeuring van de raamovereenkomst, levert dit voor ondernemers kostbare hindernissen op doordat de markttoegang aanzienlijk complexer en daardoor duurder wordt. Ondernemers zullen bv. hun producten opnieuw moeten laten certificeren omdat de certificaten niet meer automatisch gelden voor de EU/Zwitserse markten. Hierdoor kunnen vertragingen in de toeleveringsketen optreden.

Maar ook voor wat betreft de voedingssector kunnen problemen ontstaan doordat er bv. geen harmonisatie is op het gebied van etikettering van levensmiddelen waardoor de export additionele kosten met zich brengt. Daardoor wordt de markttoegang van bepaalde landbouwproducten – zoals vlees en zuivelproducten – beperkter.

Moet u de Zwitserse markt dan helemaal vergeten? Zeker niet!

Veel Nederlandse ondernemers en bedrijven doen zaken over de grens. Ook Zwitserland heeft een bepaalde aantrekkingskracht op Nederlandse ondernemers. Echter, bij grensoverschrijdend zaken doen verandert ook het spel en de regels. Zaken die in Nederland heel normaal zijn, blijken in het buitenland toch iets anders te werken. Het succes van grensoverschrijdende transacties is dus niet alleen afhankelijk van de kwaliteit van de goederen of diensten, ook de randvoorwaarden moeten goed voorbereid en afgestemd zijn.

Voor meer informatie neem contact met ons op.
Een belangrijk argument hiervoor is dat Edith Nordmann, Managing Partner van ACG International, dé dienstverlener met de meeste ervaring is. Zij heeft al vele (Nederlandse) bedrijven succesvol en boetevrij geholpen bij de voorbereiding, uitvoering en afhandeling van projecten in Zwitserland.

Boek uw kosteloze “Swiss-Project-check” sessie:

Als u meer informatie zou wensen over hoe u er voor kunt zorgen dat uw project in Zwitserland winstgevend blijft ondanks deze ontwikkelingen, dan kunt u zich opgeven voor een kosteloze “Swiss-Project-check” sessie met Edith Nordmann, dé dienstverlener met de meeste ervaring in de begeleiding van bedrijven die voor de uitvoering van een project werknemers naar Zwitserland sturen.

In deze 15-minuten telefonische sessie zult u:
• de risico’s waarmee u te maken krijgt bij een project in Zwitserland identificeren en leren hoe u ze kunt vermijden;
• de verborgen uitdagingen ontdekken die de winst van uw project in Zwitserland kunnen verminderen;
• de actie, die u moet ondernemen, begrijpen om deze uitdagingen te overwinnen en zonder verborgen uitdagingen en valkuilen meer winst te krijgen uit uw Zwitserse project.

Om uw kosteloze 15-minuten “Swiss-Project-check” sessie te boeken, stuurt u een e-mail naar info@acginter.com of belt u met 020 800 64 00.