Met ingang van 2024 is het Europese regelgevingslandschap voor de bestrijding van witwassen en financiering van terrorisme ingrijpend veranderd. De Anti-Money Laundering Regulation (AMLR) en de zesde anti-witwasrichtlijn (AMLD6) vormen de kern van een breed wetgevingspakket dat het huidige systeem in de hele EU moet harmoniseren.
Ook in Nederland zullen de gevolgen groot zijn: veel meer partijen vallen onder de regels, de verplichtingen worden strenger en het toezicht wordt intensiever – nationaal én Europees.
Wat verandert er precies, en wat betekent dit in de praktijk voor organisaties en professionals die onder de Wwft vallen?
Eén Europees regelgevingskader, met directe werking
Op 10 juli 2024 zijn de AMLR en AMLD6 in werking getreden. De meeste verplichtingen gelden vanaf 10 juli 2027. De AMLR is een verordening en geldt dus rechtstreeks in alle lidstaten – inclusief Nederland. Daarmee komt er een einde aan de nationale beleidsruimte die er tot nu toe bestond bij de implementatie van Europese AML-regels.
Dat heeft directe gevolgen voor instellingen die onder de Wwft vallen. In veel gevallen zullen bestaande procedures, risicoanalyses en verantwoordelijkheden opnieuw tegen het licht moeten worden gehouden – zowel juridisch als organisatorisch.
Een bredere reikwijdte: ook holdings, crypto-aanbieders en makelaars
Een van de meest in het oog springende veranderingen is de uitbreiding van het toepassingsbereik. De AMLR bevat een nieuwe, bredere definitie van ‘onderworpen entiteiten’. Ook partijen die nu nog buiten de Wwft vallen, worden straks meldplichtig.
Zo zullen onder meer de volgende categorieën onder de regels vallen:
- Financiële en gemengde holdings met dochterinstellingen;
- Kredietbemiddelaars die gelden beheren;
- Dienstverleners op het gebied van crypto-activa;
- Crowdfundingplatforms en alternatieve financiers;
- Handelaren in luxe goederen zoals auto’s, kunst of horloges;
- (Onder voorwaarden) professionele voetbalclubs en spelersmakelaars.
Bestaande uitzonderingen in de Wwft, zoals voor elektronischgeldinstellingen of schadeverzekeringsbemiddelaars, komen te vervallen of worden aangescherpt. Ook instellingen met een beperkt risicoprofiel zullen zich moeten voorbereiden – tenzij zij aantoonbaar onder de nationale vrijstellingsgronden vallen.
Aanscherping van interne verplichtingen en governance
Naast een bredere reikwijdte wordt ook de invulling van de verplichtingen zwaarder. De AMLR vereist dat instellingen beschikken over een volledig en actueel AML/CFT-compliancekader, met vastgelegde interne procedures, risicobeoordelingen en controlemechanismen.
Nieuw is onder meer dat:
- Een lid van het bestuur verantwoordelijk wordt voor AML-beleid (compliance manager);
- Elke organisatie een compliance officer moet aanstellen, die verantwoordelijk is voor de dagelijkse uitvoering van het AML-beleid én het contact met de FIU;
- Beleid moet worden vastgesteld dat toeziet op de naleving van gerichte financiële sancties, zoals bevriezing van tegoeden of verbod op dienstverlening aan gesanctioneerde personen of entiteiten.
De verplichting tot een compliance officer geldt ongeacht de omvang van de organisatie. De ruimte voor een proportionele invulling, zoals die nu nog in de Wwft bestaat, verdwijnt grotendeels. Ook kleinere kantoren zullen dus organisatorisch moeten opschalen.
Verscherping van risicobeoordeling en meldplicht
De ondernemingsbrede risicobeoordeling krijgt een zwaardere juridische status. Instellingen moeten niet alleen witwas- en terrorismefinancieringsrisico’s in kaart brengen, maar ook risico’s op ontwijking van sanctieregels. De beoordeling moet worden herzien bij wijzigingen in producten, diensten of bedrijfsvoering, en bij relevante interne of externe gebeurtenissen.
Daarnaast blijft de meldplicht richting de FIU van kracht – maar met meer nadruk op vroegtijdige signalering. FIU’s krijgen onder AMLD6 directe toegang tot belasting-, vastgoed- en voertuigregisters en mogen transacties opschorten, blokkeren of zelfs weigeren, nog vóórdat deze zijn uitgevoerd. Dit vraagt om betere afstemming en snellere interne besluitvorming bij meldingen.
UBO-register: toezicht, meldplicht en inspecties
De verplichting om uiteindelijk belanghebbenden (UBO’s) te identificeren wordt aangescherpt. Zowel eigendom als zeggenschap moeten worden onderzocht, en verschillen met het UBO-register moeten binnen 14 dagen worden gemeld. Bij twijfel mag de Kamer van Koophandel straks ter plaatse inspecties uitvoeren.
De reikwijdte van het UBO-register wordt uitgebreid: ook buitenlandse entiteiten die onroerend goed bezitten in Nederland moeten hun UBO’s registreren – met terugwerkende kracht tot 1 januari 2014.
AMLD6 beperkt de toegang tot UBO-informatie wel iets: deze is alleen nog toegankelijk voor autoriteiten, meldingsplichtige instellingen en derden die een legitiem belang kunnen aantonen.
Nieuwe toezichthouder: AMLA houdt toezicht vanaf 2028
Een belangrijke vernieuwing is de komst van de European Anti-Money Laundering Authority (AMLA). Deze nieuwe toezichthouder is gevestigd in Frankfurt en zal vanaf 1 januari 2028 toezicht gaan houden op 40 geselecteerde instellingen met een verhoogd risico of grensoverschrijdende activiteiten. Voor de overige instellingen blijft het nationale toezicht gelden, maar wel onder coördinatie van AMLA.
De AMLA zal vanaf 2026 richtsnoeren publiceren over de toepassing van de AMLR, en optreden als coördinerend orgaan tussen toezichthouders en FIU’s binnen de EU. Dit maakt het toezicht minder versnipperd – maar ook directer en strikter, zeker voor internationaal actieve instellingen.
Vooruitblik: voorbereiding is essentieel
Hoewel veel bepalingen pas vanaf 2027 van toepassing worden, is uitstel geen optie. Veel instellingen zullen hun interne beleid, procedures en verantwoordelijkheden opnieuw moeten inrichten – en moeten aantonen dat zij voldoen aan de nieuwe normen. Dat geldt niet alleen voor grote instellingen, maar ook voor kantoren die eerder buiten beeld vielen.
Wie zich tijdig voorbereidt, voorkomt gedwongen ingrijpen van toezichthouders, verlies van bankrelaties of reputatieschade. Wie wacht, loopt juist risico op sancties, blokkades of toezicht door AMLA.
Meer weten of direct aan de slag?
ACG International ondersteunt Wwft-plichtige instellingen bij de implementatie van de AMLR en AMLD6. Van risicoanalyse en UBO-structuren tot sanctiebeleid en herinrichting van governance – wij zorgen dat uw organisatie juridisch en praktisch klaar is voor het nieuwe Europese kader.
Juridisch én praktisch: met advocaten én compliance officer
ACG International beschikt niet alleen over gespecialiseerde advocaten, maar ook over een eigen compliance officer met ervaring in toezicht, interne implementatie en compliance governance. Daardoor bieden wij niet alleen juridisch advies, maar ook praktische begeleiding en training op maat.
Wij verzorgen onder meer:
- risicoanalyses op entiteitsniveau;
- beoordeling en herinrichting van het AML-beleid;
- begeleiding bij het opzetten van sanctieprocedures;
- en praktijkgerichte trainingen voor medewerkers, beleidsbepalers en toezichthoudende organen.
Neem contact op voor een intake, advies of een concreet trainingsvoorstel.